Vaak zijn we van ’s morgens tot ’s avonds in de weer om taken af te werken en problemen op te lossen. Kinderen klaarmaken en naar de opvang brengen… onze activiteiten op het werk tot een goed einde brengen… en liefst ook nog thuis alles op orde te hebben. We springen van de ene rol op de andere rol en vergeten daar bij vooral onszelf. Het is goed om doelen te hebben in je dag, maar je moet ook tijd hebben om even tot jezelf te komen en even te rusten.

Jezelf opladen maakt dat je sterker je dag doorkomt. Maar we staan altijd aan. Het lichaam moet zich de hele tijd verweren als ware het op de vlucht voor een roofdier. Even ademen is er niet bij en onze spieren staan altijd gespannen.

Voor het lichaam is deze staat van zijn (strakke, gespannen spieren) het nieuwe normaal. Het niet meer bekend met rust in het hoofd en ontspanning in de spieren. Spanning wordt een staat van zijn. Fysieke stress niet dus alleen het probleem. Ook onze gedachten staan onder spanning als we angst ervaren dat taken niet klaar geraken of gaan lukken.

Nochtans zijn de gevolgen van stress en angst niet van de minste: gewichtsproblemen, slapeloosheid, depressies, stemmingswisselingen, vermoeidheden en andere gezondheidsproblemen.

Spanning vs. ontspanning

Om te weten wat een ontspannen lichaam is, moeten we dus eerst opnieuw leren invoelen wat een gespannen lichaam is. Zoals ik juist heb uitgelegd hebben we vaak niet eens door dat we gespannen zijn. Je kan zelfs gespannen zijn als je zit of zelfs ligt. Spanning hangt namelijk af van wat je spieren doen. Zijn ze écht daadwerkelijk los en soepel op het moment dat jij je rust neemt? Of blijven bepaalde delen van je lichaam bijvoorbeeld je nek en schouders, je rug of andere delen van je lichaam nog in opperste staat van paraatheid door zich op te spannen?

Door met aandacht naar je lichaam te gaan kun je je bewust worden van alle ervaringen in je lichaam. En niet enkel de negatieve ervaringen trouwens. Want boos zijn op jezelf en je lichaam helpt niet echt om je stressniveau naar beneden te krijgen. Het is juist door met liefde naar je lichaam te luisteren dat je je energie terug kunt krijgen als het lichaam verzwakt is.

We zien ‘rust’ en ontspanning vaak als iets wat liggend of zittend moet gebeuren. Of we leiden onze aandacht af opdat we niet zouden piekeren of erger, ons zouden vervelen. Want niets doen en aan niets denken wordt niet als iets nuttig beschouwd. En anders worden we afgeleid van ons eigen leven door het leven van andere mensen door Social media en verhalen op Netflix.

Jammer, want in rust kan onze geest heel mooi bepalen wat het antwoord is onze problemen. Net of je bij je computer even alle mappen en programma’s even sluit en de pc afzet. Je krijgt bij het opstarten een nieuw, leeg blad voor je en het overzicht is terug. Door het piekeren of te wachten tot iemand je het juiste antwoord geeft worden problemen soms groter. Je ziet het grote geheel niet meer, alleen kleine stukken die je irriteren waar je een oplossing voor wenst

Het lijkt een belachelijk idee om gespannen te zijn terwijl je rust. Maar doe even de test voor jezelf als je nu deze blog leest. Normaal zou je nu ontspannen moeten zijn, toch? Toch, als je even je aandacht naar je schouders laat gaan en even scant hoe dat voelt… is je nek ook ontspannen? Nu ga je je schouders optrekken tot aan je oren. Dát is pas échte spanning, toch? Doe dit een paar keer. Let er ondertussen op welke spieren je opspant en hoe dat voelt. Nu gaan we kijken of we ook kunnen ontspannen. Daarvoor laat je nu juist je schouders zwaar naar beneden hangen. Alsof je ze niet kunt bewegen. Je kin naar achteren doen helpt om ook de nek te ontspannen. En? Voelt er iets anders dan daarnet? Kun je helemaal stellen dat je toen je begon ook ontspannen schouders had? Of voelde dat toch weer anders?

We kunnen op verschillende manieren gaan ontspannen: mediteren, naar de sauna gaan, even rusten in de zetel, een hobby (sport of artistiek of… ?) beoefenen. Het zijn allemaal goede manieren om wat stress los te laten.
We kijken letterlijk uit naar deze momenten zodat we op dat ene uur alles even van ons af kunnen gooien. Op dat moment voelen we ons rustig en geloven we dat ons lichaam of onze geest (vaak ook niet samen!) in rust is.
Als de activiteit al dan kan doorgaan, want vaak stellen we deze ‘minder belangrijke’ activiteiten ook nog eens uit.

Qigong: de kunst van het ‘dynamisch ontspannen’

Wat als je nu kon leren dat je doorheen héél je dag en zelfs terwijl je aan het bewegen bent kunt ontspannen? Dat je verschillende kleine momenten kunt aangrijpen om even tot adem te komen. Aan het kopieerapparaat, in de winkelrij, in alle drukte van de kinderen,… Dat je kunt aanleren om even je hoofd leeg te maken door even een kwartier voor je jezelf te nemen als het teveel wordt. Grenzen leert aanvoelen en grenzen leert stellen.

Qigong leert je ontspannen door met je aandacht naar je lichaam te gaan. De oefeningen zijn bedoeld als hulpmiddel om je lichaam beter leren voelen en vervolgens te bewegen vanuit ontspanning.
Qi Gong leert je om je lichaam te trainen een activiteit uit te voeren zonder al te veel energie te gebruiken en vervolgens weinig of geen energie te verliezen.

De zachte bewegingen leren je om in dialoog te gaan met je lichaam door het regelmatig te scannen van blokkades en spanningen.
Stress of pijnpunten in het lichaam worden niet aanzien als iets slechts. Het is het blokkade die je door liefdevol en zacht met je lichaam om te gaan kunt helen. Je leert op tijd luisteren naar je lichaam en niet als het al te laat is en langer duurt om te helen.
Qi Gong laat je een nieuwe manier van actief zijn ervaren.
Je kan vanaf nu ook ontspanning beleven in het actief bezig zijn doorheen je dag.

Je leert aan de hand van de bewegingen in je lichaam aanwezig te zijn en komt in ‘Qigong staat’ dat wil zeggen dat Qigong een meditatieve aangelegenheid is en zowel lichaam als geest ontspant. Je leert je gedachten te beheersen en laat los wat je niet kunt veranderen. Je leert kansen zien waar er zijn. Wat je zelf wilt in je leven en wat niet.